مقدمه: آمادگی برای سفر و تهیه زاد و توشه: و حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام در مَرَض ارتحال خود، جُناده بن أبی امیّه را که موعظه فرمود اول چیزی که به او فرمود این بود: «إِستَعِدَّ لِسَفَرِکَ وَ حَصِّل زادَکَ قَبلَ حُلُولِ اَجَلِک…» «مُهَیّای سفر آخرت شو و توشه آن سفر را پیش از رسیدن اجل.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در هر شب هنگامی که مردم به خواب گاه خود می رفتند، صدای نازنینش بلند می شد به حدّی که می شنیدند صدای آن حضرت را تمام اهل مسجد و کسانی که همسایه مسجد بودند؛ می فرمود: «تَجَهَّزُوا – رَحِمَکُمُ اللَّهُ – فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیلِ…» «آماده شوید و اسباب سفر خود را مهیا کنید، خدا شما را رحمت کند، همانا منادی مرگ ندای «اَلرَّحیل» در میان شما درداده و کم کنید توقف خود را بر دنیا، و بیرون روید از دنیا در حالی که با خود داشته باشید زاد و توشه از اعمال صالحه، پس به درستی که در جلو شما عَقَبِه های کَئُود، یعنی جاهای بسیار دشوار و منزل های هولناک است که باید از آن جاها عبور کنید و چاره ای نیست از آن».
در قسمتی از کتاب منازل الاخره شیخ صدوق از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود:
هر که خواهد که حق تعالی بر او آسان کند سَکَرات مرگ را، پس باید که صله ارحام و خویشان خود کند و به پدر و مادر خود نیکی و احسان نماید، پس هرگاه چنین کند خداوند بر او آسان کند دشواری های مرگ را، و در حیات خود فقر به او نرسد هرگز.
و روایت شده که حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم حاضر شد نزد جوانی در وقت وفات او.
پس به او فرمود: بگو: «لا اله الاّ اللَّه».
پس بسته شد زبان آن جوان و نتوانست بگوید و هر چه حضرت مُکَرَّر کرد او نتوانست بگوید.
پس حضرت فرمود به آن زنی که نزد سر آن جوان بود که آیا این جوان مادر دارد؟
عرض کرد: بلی من مادر او می باشم.
فرمود: آیا تو خشمناکی بر او؟
گفت: بلی و الآن شش سال است که با او تکلّم نکرده ام.
حضرت فرمود: راضی شو از او.
آن زن گفت: «رَضِیَ اللَّهُ عَنهُ بِرِضاکَ یا رَسوُلَ اللَّهِ».(۱)
و چون این کلمه را – که مُشْعِر بر رضایتِ او از پسرش بود – گفت، زبان آن جوان باز شد.
حضرت به او فرمود: بگو: لا اله الاّ اللَّه، گفت: لا اله الاّ اللَّه.
حضرت فرمود: چه می بینی؟ عرض کرد: می بینم مرد سیاهی قبیح الْمَنْظَرْ، با جامه های چرک و بوی گندیده و بد که نزد من آمده و گلو و راه نَفَس مرا گرفته.
حضرت فرمود: بگو: «یا مَنْ یَقْبَلُ الْیَسیرَ وَ یَعفُو عَنِ الکَثیر، اِقْبَلْ مِنِّی الْیَسیرَ وَ اعفُ عَنِّی الکَثیرَ اِنَّکَ اَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ».
[«ای کسی که – عبادت و عمل – کم را می پذیری و از – معصیت – زیاد می گذری، – اطاعت – کم را از من بپذیر و از – گناه – زیادم درگذر همانا تو آمرزنده و مهربانی».]
آن جوان این کلمات را گفت.
آن وقت حضرت به او فرمود: نگاه کن چه می بینی؟
گفت: می بینم مردی سفید رنگ، نیکو صورت، خوش بو با جامه های خوب نزد من آمد و آن سیاه، پشت کرده و می خواهد برود.
حضرت فرمود: این کلمات را اعاده کن، اعاده کرد.
حضرت فرمود: چه می بینی؟
گفت: دیگر آن سیاه را نمی بینم و آن شخص سفید نزد من است. پس در آن حال آن جوان وفات کرداموری که باعث آسانی مرگ می شود “۱-صله ارحام ۲- نیکی به پدر ومادر ۳- پوشاندن برادر مسلمان خود ۴-خوراندن شیرینی به مسلمان ۵-خواندن سوره یس وصافات وکلمات فرج در کنار محتضر۶- روزه یک روز از ماه رجب۷-خواندن سوره زلزلت
عَقَبه دوّم: عَدیله عِندَ المَوت است
یعنی عدول کردن از حق به باطل در وقت مردن، و آن، چنانست که شیطان نزد مُحتَضَر حاضر شود و وَسوَسه کند و او را در تشکیک اندازد، تا او را از ایمان بیرون کند و از این جهت است که در دعاها اِستِعاذِه از آن شده.
و جناب فَخرُ المُحَقِّقین رحمه الله فرموده: هر که خواهد از آن سالم بماند، اِستِحضار کند ادلّه ایمان و اصول خمسه را با ادلّه قطعیّه و صفای خاطر، و (برگشتن از حق به باطل) وسوسه شیطان وبه شک انداختن انسان در حال مرگ؟؟
راههای سلامتی از عقبه دوم:
راههای سلامت جستن از عدیله مرگ ۱-خواندن دعای معروف عدیله ۲-خواندن دعای معروف رضیت باالله ربا بعد از هر نماز واجب۳- خواندن نماز در اول وقت۴-بزرگ شمردن حق خداوند ۵- زیاد خواندن تسبیح حضرت زهرا (س) ۶- انگشتر عقیق بدست کردن
۷- خواندن لا حول ولا قوة الا با الله بعد از نماز صبح و مغرب هفت مرتبه
در مقاله بعد با ما همراه باشید
معرفی کتاب خوب در مورد حجاب، کتاب جواهرانه
قسمت هايي از كتاب منازل الاخره